M-e-e P-e-d

เมื่อวานเย็นนะ ตอนกลับบ้าน ไปยืนรอรถสาย 76 นานเหลือเกินกว่าจะมา แถมมาแต่ละคันคนก็แน่น เธอเว้นวรรค ผมสบตา รอเธอเล่าต่อ
รอๆอยู่ก็เห็นผู้หญิงคนหนึ่งนะ ตัวเล็กๆบางๆ  แม่บ้านของสำนักงานเล่าให้ผมฟังในช่วงพักกลางวัน ระหว่างผมนั่งกินข้าวในห้องครัว แม่บ้านเป็นคนเล่าเรื่องราวไม่เก่ง แต่เธอก็ชอบเล่าอะไรต่ออะไรให้ผมฟัง

ผอมบาง มือก็อุ้มลูกนะ ลูกเขาก็ตัวเล็กๆ แต่ไม่ใช่เพิ่งเกิดนะ อายุคงหลายเดือนแล้ว แต่ตัวเล็กมาก เธอพยายามชี้ชวนให้ผมวาดภาพผู้หญิงคนนั้น  ภาพของหญิงสาวปรากฏในห้วงความคิดผมขึ้นมาบ้าง แม้จะยังไม่ชัดเจน

มือหนึ่งอุ้มลูก อีกมือหนึ่ง ถือของพะรุงพะรัง ไม่รู้อะไรบ้าง ข้างๆก็มีเด็กผู้ชายยืนอยู่   หลังจากวาดภาพผู้หญิงคนนั้นเสร็จ เธอช่วยผมวาดภาพเด็กทารกในอ้อมแขน อีกมือหิ้วถุงพลาสติก และหลังจากนั้นก็วาดเด็กผู้ชายยืนอยู่ข้างๆ ภาพที่ผมสร้างนับได้ว่าเกือบสมบูรณ์  น่าจะขาดก็แต่แววตาของหญิงสาว ของเด็กทั้งสองคน..  และแววตาของคนรอบข้างเวลาที่มองเธอ หรือเมินเธอ ไม่เห็นในสายตา

ยืนรอรถสาย 76 ตั้งนาน ยังไม่มา  ผู้หญิงคนนั้นเดินไปไหนไม่ทันเห็น แต่สักพักใหญ่ๆ ก็เห็นเดินกลับมาอีก แต่ไม่มีถุงกระดาษ สงสัยเอาไปขายแล้ว ในมือเห็นมีกระป๋องนมตราหมี คงซื้อมาชงให้ลูกกิน   ในที่สุดเธอก็วาดภาพแสดงความสัมพันธ์ของผู้หญิงผอมบาง เด็กสองคน รวมถึงสภาพความเป็นอยู่ของเธอให้ผมเห็น

พอเขาเดินผ่านมาใกล้ๆ มองเห็นโหนกแก้มใต้ขอบตาขวาช้ำ สงสัยโดนผัวเตะแน่ๆ

นั้นทำให้ผมนึกถึง Single mother ในเมื่อพ่อมันไม่เอาไหน หรือมันไปมีเมียใหม่ ผู้หญิงบางคนเลือกที่จะเดินจากมาพร้อมกับลูก คนไทยอาจจะเรียก แม่ม่ายเรือพ่วง แม่ม่ายลูกติด ภาษาอังกฤษว่า Single mother ไม่ต้องแปล ตรงๆตัว ให้ภาพสมบูรณ์  ผู้หญิงคนเดียวเลี้ยงลูก

ตกเย็นลง ผมเลิกงาน แต่พาลไม่ยากกลับบ้าน กลับไปใช้เวลา 2 ชั่วโมงในโรงหนัง กับหนังเรื่อง Dear Frankie

Dear Frankie เสนอเรื่องราวของแม่และเด็กชายหูหนวกที่ชื่อว่า แฟรงค์กี้  , แฟรงค์กี้ ติดต่อกับพ่อทางจดหมาย เล่าทุกอย่างที่ประทับใจ เล่าความเป็นไปของชีวิตผ่านจดหมาย พ่อที่ไม่เคยเห็นหน้า พ่อที่แม่บอกว่าไปทำงานในเรือพาณิชย์ขนาดใหญ่ เดินทางรอบโลก สิ่งที่แฟรงค์กี้ได้รับคือจดหมายตอบ Dear Frankie เท่านั้นเอง

ผ่านไปหลายปี แฟรงค์กี้แม้จะหูหนวก แต่มีพรสวรรค์ด้านการอ่านริมฝีปาก ใครพูดอะไร แฟรงค์กี้รู้หมด แต่เป็นใบ้พูดไม่ได้ เขียนจดหมายได้ดี และวาดภาพ สร้างสรรค์งานศิลปะได้อย่างประณีต เลือกใช้สีได้อย่างมหัศจรรย์ พูดได้ว่า ได้มาจากแม่ของเขา

วันหนึ่งเพื่อนก็นำข่าวมาบอกว่า เรือชื่อเดียวกับที่พ่อของแฟรงค์กี้ประจำอยู่ จะมาทอดสมอในอ่าวใกล้บ้าน! และเพื่อนก็ชวนพนันว่า พ่อของแฟรงค์กี้จะมาหาที่บ้านมั้ย ? แต่แท้จริงแล้วไม่มีพ่อของแฟรงค์กี้บนเรือลำดังกล่าว กระทั่งจดหมายทั้งหมดที่ตอบโต้ก็เป็นแม่ของแฟรงค์กี้ที่เขียนเองทั้งหมด

ผมชอบการคลี่คลายปมในหนังเรื่องนี้ เพื่อนหญิงของแม่ไปหาผู้ชายคนหนึ่งมารับสมอ้างเป็นพ่อของแฟรงค์กี้ มาแสดงละคร 1 วัน ชั่วระยะเวลาเรือระหว่างเรือทอดสมอ ก่อนออกจากท่า ละครฉากสั้นๆ ถูกเตรียม กำหนดบทบาทให้ผู้แสดง ชายคนนั้น แม่ ยาย เพื่อนของแม่ ทุกคนล้วนรู้ว่าควรทำอย่างไร เพื่อให้แฟรงค์กี้สมหวัง

การเผยแต่ส่วนดีโดยไม่มองส่วนที่เป็นปัญหา อาจทำให้มองภาพได้ไม่ชัดเจน หนังเปิดเผยให้เห็นว่าแท้จริงแล้ว เป็นแม่ที่อุ้มแฟรงค์กี้หนีออกจากพ่อมา เพราะเขาเป็นชายอารมณ์ร้าย เคยทำร้ายให้แฟรงค์กี้หูหนวก แม่ปฏิเสธอย่างเด็ดขาดที่จะยอมให้แฟรงค์กี้พบพ่ออีก แม้แต่ใจฉากสุดท้ายของชีวิตเขาก็ได้เห็นเพียงภาพวาดโดยฝีมือแฟรงค์กี้และรูปถ่ายเท่านั้นเอง แต่ก็เหมาะสมแล้วมิใช่หรือ?

ย้อนกลับไปยังเรื่องที่แม่บ้านเล่าให้ผมฟัง ผู้หญิงคนนั้นกับลูกของเธอ และนมตราหมี (ถ้าเป็นหนัง ต้องซูมเข้าใกล้ๆกระป๋อง  คำเตือน : ห้ามใช้เลี้ยงทารก) แน่นอนว่าคงไม่มีสีไม้ สีเทียน กระดาษวาดเขียน สมุดวาดภาพเส้นการ์ตูน ขอเพียงมีชีวิตอยู่ถึงวันพรุ่งนี้ และมีชีวิตตราบเรื่อยไปก็นับว่าบุญนักแล้ว .. โลกแห่งความเป็นจริงบางครั้งก็โหดร้ายกว่าในหนัง

ในหนัง แม่ที่เลี้ยงลูกคนเดียว แต่เธอมีตัวช่วยมากมาย เพื่อนบ้านคอยเป็นธุระ พาลูกไปโรงเรียนบางครั้ง เจ็บป่วยอาจจะพาไปหาหมอ หรือออกค่ายาให้บ้าง กระทั่งแบ่งปันข้าวของเครื่องใช้  แต่ในสังคมจริงๆในปัจจุบัน ผมเชื่อว่า มีผู้หญิงแบบ ผู้หญิงร่างเล็กๆบางๆกับลูกสองคน ถูกปล่อยให้เผชิญชีวิตกันตามลำพังมากมาย พวกเขาดำเนินชีวิตไปอย่างโดดเดี่ยว ตามยถากรรม บางทีพวกเขาอาจเหมือนใบไม้ที่ไร้ค่า ที่รอวันหลุดร่วง เคว้งคว้างไปตามกระแสลม
ใจหนึ่ง ถ้าโลกแห่งความเป็นจริงมีสภาพดังในหนัง Single Mother , you will never walk alone  แต่มือมืออื่นๆที่คอยประคับประคอง คอยฉุดเมื่อล้ม มากับความช่วยเหลือในวันที่เธอต้องการ ช่วยเหลือ เจือจุนกันไป แต่เมื่อวันหนึ่งที่ลูกของเธอเติบใหญ่ เป็นคนดีมีค่าของสังคม วันนั้นมือที่เคยยื่นมาเพื่อคอยช่วยเหลือเจือจุนก็จะพร้อมกันยกและสรรเสริญเธอว่า นั่นงัย แม่ที่ยิ่งใหญ่ แม่ที่เป็นแม่พระของลูก