วิเวก สงบ ง่ายเรียบ เฉียบพลัน
กายดั่งต้นโพธิ์
วิญญาณดั่งกระจกเงา
หมั่นเช็ดถูกระจกเงาให้สะอาด
อย่าได้มีละอองฝุ่นจับได้
โพธิ์มิใช่ต้นไม้
กระจกเงามิฉายอยู่ที่ใด
เมื่อไร้ทุกสิ่งแต่แรก
ฝุ่นละอองแห่งใดจะมาจับ
นี่คือเซน.....เซน เกิดขึ้นในประเทศจีน
แต่ไปเติบโตงอกงามที่ญี่ปุ่น
คำว่า "เซน" เป็นภาษาญี่ปุ่น เป็นคำเดียวกับ "ฌาณ" ในภาษาบาลี
เซน คือ พุทธ และมีเป้าหมายอันเดียวกันในพุทธศาสนาคือ
อนุตรสัมมาสัมโพธิญาณ นักบวชเซนเรียกการรู้แจ้งในชีวิต
และสรรพสิ่งทั้งปวงด้วยญาณทรรศนะของตัวเองว่า
ซาโตริ (Satori มีความหมายเท่ากับคำว่า Enlightenment)
เซนจะสอนให้คนเข้าถึงฌานหรือเซนก็ด้วยอาการฉับพลัน
เหมือนแสงสว่างที่มากระทบตาแวบหนึ่งอย่างไรอย่างนั้น
ไม่มีเรื่องของการวิเคราะห์เหตุผลแบบวิทยาศาสตร์
ไม่มีลำดับความเป็นมาและเป็นไป ไม่มีเรื่องของสมาธิและศีล
เซนมีอิทธิพลเหนือวัฒนธรรมญี่ปุ่นอย่างมาก
และด้วยจุดประสงค์ที่จะให้เกิดความวิเวก ศิลปะต่างๆ ของญี่ปุ่น
ไม่ว่าจะเป็นการจัดดอกไม้ ภาพวาด โคลงไฮกุ การชงน้ำชา
หรือแม้แต่การจัดบ้านเรือนทุกอย่างจะทำให้รู้สึกได้ถึงอารมณ์สงบ
เรียบง่าย วิเวก และเฉียบพลัน
ในรูปอ่ะเป็นวัดเซนเล็กในญี่ปุ่น จาวตาลพาคุณป๋ากะมามี้ไปเที่ยวเมื่อ เดือน มีค.นี้
ประตูวัด ที่มีสิงโตเล่นกายกรรมอยู่
มีพี่คนนึงเล่าให้ฟังว่า เป็นผู้พิทักษ์ที่คอยขจัดปัดเป่า
ขับไล่สิ่งชั่วร้ายไม่ให้เข้ามากรายใกล้
จาวตาล นั่งเพ่งสวนหิน
สวนหิน......หินใหญ่สีเข้มวางบนทะเลกรวดสีขาว
เป็นงานศิลปะที่มีความนิ่งอย่างแท้จริง
ความนิ่งอันนี้เองที่เซนบอกว่า
จะทำให้เห็นธรรม
น้ำสำหรับชำระล้างร่างกาย