เพลินเพลงลูกทุ่ง : กุก่องรำพัน (ภาคต้อนรับวันแม่ ๒)
กุก่องรำพัน ( พูด) โอ้แม่จ๋าแม่! พอกินข้าวอิ่มก็รู้ดีชั่ว เหลียวมองดูแม่ตัวทูนหัวของลูกมาสิ้นใจ โอ้แม่แม่จ๋าเพราะมือข้าแม่ ถึงตักษัย โอ้พระคุณเคยอุ่นน้ำใจ มาด่วนดับไปร่างถมจมดิน
เพียงเอาข้าวใส่หม้อเล็กมาให้ หิวคอยไม่ทันใจคว้าไถตีแม่แดดิ้น สิ้นบุญแม่แล้วเหมือนโพธิ์ แก้วของลูกหักสิ้น เลือดแม่ไหลอาบรดพื้นดิน เหมือนน้ำตารินอาบพสุธา
โอ้พระคุณบุญปลูกของลูกเอย ชีพต้องสังเวยต่อความชั่วช้าของข้า พระคุณมาดรยิ่งสิงขร ยิ่งดินยิ่งฟ้า สิ้นไปแล้วมารดาวิญญาณแม่จ๋าแม่อยู่แห่งไหน
ถึงยามลูกป่วยแม่ยังคอยเฝ้า ถึงยามลูกเศร้าแม่คุณยังเฝ้าปลอบใจ เคยร่วมสุขทุกข์สองแม่ลูก ประสายากไร้ อ้อมแขนแม่เคยโอบคุ้มภัยมาด่วนจากไปลูกเหลือรำพัน
สองมือข้าต่างธูปเทียนมาลา ขอยกขึ้นบูชาแม่จ๋าจงยกโทษทัณฑ์ ข้าอธิษฐานขอวิญญาณแม่สู่
สวรรค์ ลูกจะสร้างเจดีย์ยึดมั่น ลบล้างโทษทัณฑ์ที่ตัวก่อมา&
มาตุฆาตนั้นลบล้างไม่ได้แน่ๆ ต่อให้สร้างเจดีย์ทองคำสูงเท่าเขาพระสุเมรุ โทสะหุนหันขาด
ความไตร่ตรองอันมาจากความเหน็ดเหนื่อยในการงาน ก่อเกิดโศกนาฏกรรมอย่างสุดแสนของก่องข้าวน้อย ว่าไปแล้ว ชนชั้นกรรมาชีพที่เหน็ดเหนื่อยการงานเหลือแสน และยังยากไร้ขาดชีวิตที่ดี เป็นเงื่อนไขปัจจัยสำคัญในการตัดสินใจชั่ววูบแล้วผิดพลาดได้หลายๆเรื่อง
ก่องข้าวน้อย เป็นชื่อที่เรียกกันในภายหลัง มาจากกล่องข้าวที่แม่นำไปให้ลูกแล้วเกิดโศก นาฏกรรมขึ้นมา ก่องข้าวน้อยมีชื่อจริงๆว่าอย่างไรนั้นไม่ทราบ แต่มีเพลงหลายเพลงที่เรียก ก่องข้าวน้อย ว่า กุก่อง เช่น กุก่องรำพัน เพลงนี้ หรือเพลง กุก่องน้อยฆ่าแม่ ของ ชัยชนะ บุญโชติ กุก่องมาจากไหนแปลว่าอะไรก็ไม่ทราบได้ อาจเป็นคำท้องถิ่นอีสานหรืออาจเป็นคำที่นำมาเติมข้างหน้าให้ดูสวยงาม ก็เป็นได้ทั้งนั้น
ชัยชนะ เป็นนักร้องที่ได้ชื่อว่า นักร้องเสียงหวาน เสียงหวานของเขาไม่ได้หวานอย่าง ก้าน แก้ว สุพรรณ หรือ ทูล ทองใจ แต่หวานลักษณะให้ คำรณ สัมบุณนานนท์ อันได้ชื่อว่านักร้องทางดุมาบีบเสียงและเอื้อนหางเสียงให้หวานอ่อนช้อยต่างหาก ชัยชนะเป็นตัวตายตัวแทนทางเสียงของคำรณ เช่นที่ โฆษิต นพคุณ เป็นตัวตายตัวแทนเสียงของ ทูล ทองใจ ชัยชนะร้องเพลงได้หลายแนว ดุอย่างเพลง ชัยชนะของคนแพ้ สิ้นฝนทนเศร้า กุก่องรำพัน หวานหยดย้อยอย่าง นิ่งเถิดน้อง สาวบ้านสร้าง ดอกดินถวิลฟ้า กระท่อมระทม เพลงสนุกสนานเฮฮาอย่างหญิงปรมาณู แหล่อวยพร และเพลงที่จัดอยู่ในตระกูลเพื่อชีวิตสบายๆอย่าง หยาดเหงื่อเหนือคิ้วนาง น้ำตาพ่อตก