นกกระเรียนตัวนั้น
นกกระเรียนตัวหนึ่งบินข้ามฟ้ากลับมาไทย และร่อนลงเกาะบนกิ่งก้านเสม็ดในเขตอนุรักษ์พันธุ์สัตว์ป่าทะเลน้อย อำเภอควนขนุน จังหวัดพัทลุง ในห้วงเช้า กลางเดือนกุมภาพันธ์ ฤดูแห่งการท่องเที่ยว Amazing birds watching Paradise พอดิบพอดี
เป็นการกลับมาของนกกระเรียนครั้งแรกในรอบหลายสิบปี เป็นความตื่นเต้นยิ่งของนกกระเรียนตัวนี้ มันคิดถึงผู้คน ทะเลบัว เสียงชัตเตอร์ และภาพตัวเองบนหนังสือเนชันแนลจีโอกราฟิก ฉบับภาษาไทย
ลมพัดริน นกเป็ดน้ำว่ายเย็นอย่างไม่รีบร้อนหาปลาเหมือนเช่นฤดูก่อน นกกระสาเฝ้าคอยลูกปูด้วยความสงบนิ่ง และนางนวลที่เกาะอยู่บนปลายไม้หลักปักเลนก็หาได้แสดงความหวาดหวั่นใดๆ ต่อเรือและผู้คนที่เคยเข้าไปทำลายความสงบ
วันนี้ ทุกธรรมชาติดูสดชื่นผิดหูผิดตาและผิดคาดยิ่งสำหรับนกกระเรียนหนุ่ม มันก้าวย่างช้าๆ อย่างไม่ค่อยมั่นใจไปบนใบบัวที่เขียวชอุ่ม และเอ่ยถามเอากับนกกระยางเจ้าถิ่นที่ยืนอาบแดดอยู่ใกล้ๆ ด้วยสำเนียงไซบีเรียน
เกิดอะไรขึ้นที่เมืองไทยวันนี้ ? นกกระยางเหล่มองเจ้าของคำถามด้วยหางตา กรีดปีกซ้ายที กรีดปีกขวาที พร้อมกับทำปากงับๆ ในอากาศถี่ๆ 5-6 ครั้ง แล้วค่อยเอ่ยตอบออกมาน้ำเสียงหน่าย ๆ
หวัดนก นกกระเรียนตาโต มันไม่รู้ว่าหวัดนกคืออะไร ในใจยังคิดถึงภาพตัวเองโกอินเตอร์ขึ้นปกหนังสือเนชันแนลจีโอกราฟิก
เพราะรู้คุณค่าของตัวมันเอง มันจึงเดินทางมาไทยในคราวนี้
มันแย่มากหรือเปล่า ? กระเรียนหนุ่มยืดลำคอตั้งระหงในคำถามที่สอง มองลงไปในน้ำ แลเห็นปู ปลาชุกชุมไปหมด มันเหล่มองเจ้ากระยางด้วยหางตาบ้าง แต่นกกระยางกลับหันก้นให้ขณะที่ตอบคำถาม
มันดีมากเลยต่างหาก เราไม่เคยได้อยู่อย่างสงบสุขในฤดูนี้มาหลายสิบปีแล้ว
สงบสุขหรือ ? นกกระเรียนปากคอสั่น จนพื้นน้ำที่รองรับน้ำหนักของมันกระเพื่อมเป็นวง สงบสุขยังไง หมายความว่าหวัดนกทำให้คนไม่นั่งเรือเข้ามาชมพวกเราเลยเหรอ
ไม่มีสักคน นกกระยางยิ้มกริ่ม และหวังให้เป็นอย่างนี้ไปอีกนาน
รัศมีแดดสายเริ่มแผดกล้า กลุ่มบัวหลากสีทยอยหรุบกลีบลงทีละดอก-สองดอก กระทั่งหยดน้ำชุ่มที่คั่งค้างอยู่บนใบบัวยังถูกเผาเป็นไอ นกกระเรียนตัวหนึ่งกำลังค่อยกระพือปีกที่แบกความหวังหนักอึ้งมาแสนไกล บินสูงขึ้นไปบนฟ้าตามแนวตั้ง มันค่อยๆ เห็นภาพทะเลน้อยกว้างขึ้นๆ และแผ่ออกรอบทิศทาง ไม่มีเรือสักลำล่องลอยอยู่เหนือพื้นที่ชุ่มน้ำแห่งนี้ มองไกลออกไป มันเห็นภูเขา เห็นหมู่บ้าน และมันเบนหัวว่ายแหวกอากาศมุ่งตรงไปในทิศนั้น
ภาพหมู่บ้านกำลังใกล้เข้ามาในดวงตาของนกกระเรียนอย่างช้าๆ เริ่มเห็นเป็นภาพคน ภาพสัตว์เลี้ยง และวัดวาอารามหลายแห่ง แววตาของนกกระเรียนเปล่งปลั่งสะท้อนดวงอาทิตย์ ถ้าหวัดนกทำให้คนไม่เดินทางไปเที่ยวทะเลน้อย และทำให้ตัวมันไม่ตกเป็นภาพข่าว มันก็เห็นจะต้องนำพาตัวเองไปเสนอในที่ชุมชน สัตว์ดังๆ ส่วนใหญ่ประสบความสำเร็จด้วยวิธีนี้ และครั้งนี้จะเป็นคราวของมัน
เปรี้ยง! กระสุนนัดนั้นพุ่งตรงแหวกอากาศเข้ากลางอกนกกระเรียนขนาดใหญ่ รัฐมนตรีกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม มีคำสั่งให้สุ่มเอาตัวอย่างนกอพยพไปตรวจหาเชื้อไข้หวัดนก เจ้าหน้าที่ราชการไทยเป็นพวกไม่ชอบอ่านหนังสือ หลายปีที่ผ่านมา ไม่มีใครรู้ความสำคัญของนกกระเรียน
3 วันต่อมา ที่ศาลากลางจังหวัดพัทลุง ผู้ว่าราชการจังหวัดออกมาแถลงข่าว นกที่เจ้าหน้าที่ยิงได้เมื่อ 3 วันก่อนเป็นนกกระเรียน ผู้สื่อข่าวหนังสือพิมพ์หลายฉบับยิงภาพซากกระเรียนถี่ยิบ มันเป็นนกกระเรียนตัวแรกในรอบหลายสิบปีที่พบในประเทศไทย ต่อมานิตยสารเนชันแนลจีโอกราฟิก ได้ลงบทความสั้นๆ ในเรื่องดังกล่าว
และผลการตรวจสอบจากห้องแล็บพิสูจน์แล้ว กระเรียนตัวนี้ไม่ได้เป็นไข้หวัดนก