M-e-e P-e-d

มนตรี ศรียงค์  …งานของเสนีย์ เสาวพงศ์ไม่ได้ช่วยให้ผมกลายเป็นนักเขียนในทันที



โดย  วิรุฬหกกลับ

            มนตรี ศรียงค์ หันเหชีวิตมาเป็นกวี-นักเขียนได้ก็เพราะหนังสือของเสนีย์ เสาวพงศ์  เพียงสองเล่มเท่านั้น  แม้มันไม่ได้ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในทันทีเมื่อหน้าสุดท้ายของหนังสือถูกอ่านผ่านตา ตัวละครและเรื่องราวในหนังสือกลับแล่นไปกระทุ้งความนึกคิดของผู้รับสารอย่างมนตรี ศรียงค์เข้าอย่างจัง  ร่องรอยและการย่ำเดินที่แปลกเปลี่ยวเหล่านั้นต่างหากเล่าที่เฝ้ารอโอกาส  สร้างวิธีคิดและผลักดันให้มนตรี ศรียงค์ อ่านๆๆ แล้วก็อ่าน จนถึงขั้นจับปากกาลองเขียนดูกับเขาบ้างง

เมื่อเราถามถึงประสบการณ์การอ่านของเขา

“ผมนึกถึงวงการพระเครื่องเลยครับ  ประมาณว่าพระรุ่นนี้คล้องแล้วมีประสบการณ์อะไรบ้าง  แต่อ่านหนังสือคงไม่มีปาฏิหาริย์เช่นที่เป็นข่าว  ประสบการณ์การอ่านมันจึงคงเป็นเพียงการเก็บทุกเม็ดของหนังสือแต่ละเล่ม  แล้วกองถมพะเนินอยู่ในเบื้องลึกของเรา  อ่าน ๑๐ เล่ม ๒๐ เล่ม    อ่าน ๑๐๐ เล่ม ๑๐๐๐ เล่ม  ทุกเม็ดของหนังสือทั้งเล่มมันตกตะกอนอยู่ในตัวเรา  แล้วก่อตัวขึ้นมาเป็นวิธีคิด  วิธีคิดที่จะกำหนดพฤติกรรมของเรา  หนังสือล้านๆเล่มก็ไม่ได้ช่วยแก้ปัญหาอันใดให้เราได้หรอก    มันไม่ใช่การถามตอบเป็นข้อๆว่าเมื่อเกิดปัญหาหนึ่งหนังสือเล่มใดจะช่วยบอกวิธีแก้ปัญหาให้ได้ แม้แต่หนังสือทางศาสนาก็ตามที  ไม่เคยมีเล่มใดที่อ่านแล้วเรานิพพานได้เลย  แต่ตะกอนที่นอนก้นอยู่นี่แหละ  ที่เมื่อเกิดปัญหาใดขึ้นมา  มันจะค่อยๆก่อตัวเป็นวิธีคิดให้เราจัดการเป็นระบบกับปัญหานั้น  เหมือนทีปีศาจและความรักของวัลยาไม่ได้ช่วยให้ผมกลายเป็นนักเขียนในทันที แต่มันเป็นเม็ด ๒ เม็ดที่นอนตะกอนอยู่เบื้องลึกรอการพะเนินอีกหลายๆเม็ดของหนังสือที่เราย่อยแล้ว”

สำหรับแนวหนังสือที่มนตรี ศรียงค์อ่านเขาบอกว่าอ่านได้ทุกแนวนอกจากแนวประโลมโลกย์

“แนวที่ไม่ใช่ประโลมโลกย์ครับ  นอกนั้นชอบอ่านทุกแนว  แต่ประโลมโลกย์นี่ผมก็อ่านนะครับ  เพียงแต่ไม่ได้ชื่นชอบมากนัก  เมื่อ ๑๐ ปีก่อนผมเน้นเรื่องการเมือง – สังคม  แนวเพื่อชีวิต  โดยเฉพาะงานเขียน – วรรณกรรมของฝ่ายซ้าย  ต่อมาก็คลี่คลายไปสู่แนวอื่นๆ”

            ครับมาดูกันว่าหนังสือเล่มไหนเป็น 5 เล่มในดวงใจของกวีหมี่เป็ด มนตรี ศรียงค์

“ผมเป็นคนไม่ค่อยจำด้วยสิครับ  และว่าไปแล้วมันมีเยอะมากที่เคยขนาดไปไหนก็หนีบเอาไปด้วย  และปัจจุบันหนังสือของผมอยู่ในลังเหล็กที่ถูกกองถมทับด้วยข้าวของเครื่องใช้ในร้าน  ไม่มีที่เก็บไม่มีห้องหนังสือไม่มีพื้นที่จะให้วางชั้นหนังสือเลยครับ  ที่ยังพอให้หยิบมาอ่านได้ตอนนี้ก็เพราะเป็นเล่มที่ยังไม่ได้อ่าน  เอาเป็นว่า ๕ เล่มนี้ผมยกเท่าที่ผมนึกออกนะครับว่าเล่มไหนบ้าง

๑- ไอ้เขี้ยวขาว  แจ๊ค ลอนดอน เขียน สำนวนแปลของ อดิศร เทพปรีชา เรื่องราวของหมาป่าที่ชะตาให้มาผูกพันกับมนุษย์  พบความดีงามความเลวร้ายของมนุษย์มาอย่างเต็มที่  พบเห็นการกระทำอันป่าเถื่อนและสูงส่งของมนุษย์  สัญชาติญาณดั้งเดิมของมัน  และความเชื่อของผู้เขียนที่ว่าความดีงามมันมีอยู่จริง  ความดีงามที่จะสามารถสลายล้างสัญชาติญาณเถื่อนของสัตว์ป่าได้ราบคาบ  และมันไม่ได้หมายถึงเพียงแค่สัญชาติญาณของสัตว์ป่าเท่านั้น

๒- จอห์นนี่ไปรบ  ของ ดอลตัน ทัมโบ    แปลโดย มโนภาษ เนาวรังษี    จอห์นนี่ไปรบเป็นเหรียญอีกด้านกับแนวรบด้านตะวันตก เหตุการณ์ไม่เปลี่ยนแปลง  ของ เอริช มาเรีย เรอมาร์ก  สงครามโลกครั้งที่ ๑ สร้างความวอดวายแก่มนุษยชาติในยุคสมัยนั้นอย่างโหดร้ายทารุณ  เหตุการณ์ด้านตะวันตกฯพูดถึงสงครามด้วยน้ำเสียงแสนเศร้า  แต่จอห์นนี่ไปรบกลับให้ภาพที่เกรี้ยวกราดของความโหดร้ายนั้น  เป็นความเกรี้ยวกราดอันน่าสะพรึงกลัวยิ่ง  ตัวละครเอกถูกสงครามทำให้ร่างกายพิการไปทุกส่วน  ไม่มีส่วนไหนที่จะสื่อสารกับเพื่อนมนุษย์ด้วยกันได้เลย  นอกจากการกะพริบตา  ผมจำได้คร่าวๆนะครับว่ากะพริบตา  ไม่แน่ใจว่าเปลือกตาของเขาได้ถูกทำลายไปไหม  เขาไม่มีแขนขาไม่มีหูไม่มีปาก  เหลืออยู่เพียงการสื่อสารกับเพื่อนมนุษย์ด้วยการส่งสัญญาณที่ผมจำไม่ได้แล้วว่าเขาเรียกว่าอะไร  แต่มันเป็นความโหดร้ายอย่างยิ่งของคนคนหนึ่งที่ได้รับผลกระทบจากสงคราม

๓- ปีศาจ  ของเสนีย์ เสาวพงศ์    หนังสือแนวอุดมคติที่ดีที่สุดเล่มหนึ่งของไทยเล่มนี้  สร้างความตื่นตะลึงให้กับผมอย่างยิ่ง  เด็กหนุ่มนักศึกษาคนหนึ่งที่มีอุดมการณ์อันมั่นแน่ว  ฝ่าฟันและต่อสู้ทุกสิ่งทุกอย่างอย่างไม่ย่อท้อ  ไคลแมกซ์ของเรื่องอยู่ที่การเผชิญหน้ากันระหว่างเขากับครอบครัวสูงศักดิ์ของสาวคนรัก  การยืดอกอย่างทระนง  การประกาศความเชื่อมั่นอันเปี่ยมอุดมคติ  สำหรับผมในปี ๒๕๒๙ – ๒๕๓๐ นั้นมันคืออะไรที่เหลือเชื่อ  และปรารถนาจะเป็น    ผมชอบทุกเล่มของเสนีย์    นี่เป็นนักเขียนในดวงใจของผมคนหนึ่งเช่นเดียวกับ ไม้ เมืองเดิม , จอห์น สไตน์เบค , หลู่ซิ่น , แมกซิม กอร์กี้ , มิฆาเอล เอนเด้ , และอีกหลายชื่อที่ตอนนี้นึกไม่ออก

๔- จินตนาการไม่รู้จบ  ของ มิฆาเอล เอนเด้  จำชื่อคนแปลไม่ได้  และจำเนื้อหาของเรื่องไม่ได้เลย ด้วยอ่านมามากกว่า ๑๐ ปีแล้ว  รู้เพียงว่านี่เป็นหนังสือเยาวชนที่เขียนให้ผู้ใหญ่อ่าน  ออกแนวแฟนตาซี  และมีอะไรๆให้ขบคิดมากมาย  นี่เป็นเล่มที่ผมพยายามยัดเยียดให้ใครต่อใครที่ผมรู้สึกดีด้วยได้อ่าน

๕- กูคือนิสิตนักศึกษา  ของสองกุมารสยาม สุจิตต์ วงษ์เทศกับขรรค์ชัย บุญปาน    ด้วยภาษาสำนวนใกล้เคียงกับ ไม้ เมืองเดิม    บทกวีของสองกุมารสยามนี้ทำให้ผมเชื่อว่าเราสามรรถใช้ถ้อยคำธรรมดาของภาษาพูดปกติของเราได้ในงานบทกวี  และผมพยายามทำมัน”


จากที่นี่ครับ

www.praphansarn.com/new/c_link/detail.asp?id=186